NAZARENUS

NAZARENUS

a Gap desc: Hebrew per Tzade, cognomen DOMININOSTRI, ob educationem in oppido Nazaret ei inditum, Matthaei c. 2. v. ult. Καὶ ἐλθὼν κατῴκησεν ἐις πόλιν λεγομένην Ναζαρέτ ὅπως πληρωθῇ τὸ ῤηθὲν διὰ τῶ Προφητῶν, ὅτι Ναζωραῖος κληθήσεται, Et veniens (Io sephus cum Maria et puero IESU) habitavit in oppido, dicto Nazaret, ut impleretur quod dictum est per Prophetas, et Nazarenus vocabitur. Ubi, quô pactô interlligenda sint verba illa, quod dictum est per Prophetas, haerent Interpretes. Chrysostomus in h. l. indubitanter scribit, Prophetam sive Prophetas, quos Euangelista Laudat, iam non exstare: multorum enim veterum Prophetarum scripta, vel propter Iudaeorum incuriam, vel propter Barbarorum in Iudaeam impressiones, periisse. Verum, si tempore illà, quô Matthaeus scribebat, desiderabantur Vates illi, qui hîc Laudantur; quaeri potest, cur testimoniô utatur Euangelista Auctorum amissorum? Sin tempore illô adhuc horum Prophetarum seipta supererant, difficile creditu est, libros sacros Prophetarum primae notae servari ab interitu non potuisse; quum Ecclesia Dei, cui divina Oracula praecipuae semper curae fuêre, et vitâ ipsâ cariora (quod declarat inprimis historia rerum gestarum adversus eos, qui Traditores sunt dicti) omnes persecutiones et calamitates eluctata, fuerit tandem servata. Fortasse igitur melius fuerit, eruditam eiusdem Patris observationem huic Matthaei loco accomodare. Observat is non uno in loco, verbailla, ὡς γέγραπται, ut scriptum est, et similia in Novo Test. duobus modis accipi debaere, quoniam eorum, quae sic laudentur, alia verbis iisdem aut non dissimilibus, scripta reperiantur, sed rebus ipsis tantum expressa; aut ipsô eventu confirmata deprehendi, quae seripta nusquam exstent; licet de illis dicatur, ut seriptum est. Hinc idem ad v. 19. 1. ad Corinth. c. 1. Καὶ τοῦ γέγραπται ταῦτα; quaerit, λέγεται γεγράφθαι καὶ ὅταν μὴ διὰ τῶ ῥημάτων, ἀλλὰ δ᾿ αὐτῶν τῶ πραγμάτων κείμενα ἦ ἐπὶ τῶ ἱςτοριῶν ἢ ὅταν τὸ αὐτὸ μὲν νόημα κείμενον ᾖ μὴ ἐπ᾿ αὐτῶ δὲ τῶ ῥημάτων, At ubi haee scripta sunt? Dicitur scriptum esse aliquid, etiam tunc, quando non verbis, sed rebus ipsis expressum fuerit in historiis: aut quando mens quidem est expressa, licet verbis non iisdem. Et Homil. 41 ad eiusdem Epist. c. 15. v. 45. Καί σοι τὸ μὲν γέγραπται, τόδ᾿ οὐ γέγραπται τῶς οὐν εἶπεν, ὅτι γέγραπται; ἀπὸ τῆς τῶ πραγμάτων ἐκβάσεως ἀυτὸ μετέφρασεν, ὅπερ ἔθοι αὐτῷ συνεχῶς ποιεῖν, et quae ibi plura in hanc sententiam habet. Hâc observatione si uti volumus, in explicatione loci Matthaei, neque eô fuerit opus effugiô, ut dicantur periisse Prophetae hic laudati: neque inani labore quaerendum hoc vaticinium in veteri Scriptura, Nam verbis quidem scriptum nusquam legitur, Christum vocatum iri Nazarenum: at invenitur διὰ τῶ πραγμάτων κείμενον, ut loquitur Chrysostomus, i. e. rebus ipsis expressum. Ut si quis crumenam aurô plenam amici collo appenderet, aut in sinum illi compleret, nec tamen verbis exprimeret, se hoc illi donum dare, quum revera tamen daret; vere dici posset, donâsse illi id munus, utut formulâ dantibus sollenni abstinuisset: sic, vere dici potest, praedictum atque scriptum fuisse, Messiam hôc vel illô nomine fore appellandum, si

ita nominaus reperiatur in scirptis Prophetarum. Quod igitur Matthaeus ait, praedictum fuisse, ut Christus appellaretur Nazarenus, ex Efaiae c. 11. v. 1. 2. et Zachar. c. 6. v. 12. commodissime exponi potest. Auctor est Hieronym. non uno locô, oppido Nazaret fuisse id nomen inditum, ab Hebr. voce Gap desc: Hebrew, quam alii surculun, alii florem, interpretantur. In illo, quem indicavimus Isaiae loco, Messias diserte vocatur Netser, i. e. flos, ut vetus Interpres vertit, et Graeci ἄνθος. Et consentit Hieronym. scribens ad Marcellam: Ibimus ad Nazareth, et iuxta interpretationem nominis eius, florem videbimus Galilaeae. In loco Zachariae expressis verbis dicitur, nomen Messiae fore Germen, Gap desc: Hebrew. Etsi autem nomina sint diversa, surculus five flos et germen: sunt tamen signisicatione affinia, et, ut Graecidicunt, τῆς αὐτῆς εννοίας, cumiusmodi nomina sepe permutari solita, ut alterum pro altero ponatur, nemo eruditus dubitare potest. Graeci Critici appellant Metalepsin duplicem, veltriplicem: ut cum γλήνη, quae vox oculi pupillam signisicat, ponitur pro puella: quia pupilla oculi etiam κόρη, i. e. puella, dicitur. Sic in illo Poetae, ἔῤῥε κακὴ γλήνη, vox γλήνη locum obtinet vocis κόρη, per istiusmodi figuram, quam accurate explicat et Veter. exemplis illustrat Eustathius ad versum Poetae Il. a. v. 189.

Στήθεςςι λασίοισι διάνδιχα μερμήριξεν.

Quare nihil mirum, in Prophetia praesertim aenigmatica promiscue has voces fuisse usurpatas. Is. Casubon. Exercitat. contra Baron. VII. n. 2. Spanhemius tamen locô hôc, ubi Ναζωραῖος signanter Christus, non vero Ναζαρηνὸς vocatur, hîc, ad votum Naziraeatus respexisse vult Euangelistam: concedens interium eum alibi Ναζαρηνὸν vel ἀπὸ Ναζαρὲθ appellari, quando Spiritus S. non directe ad hoc mysterium respiciat, id quod probat pluribus, Dub. Euangel. tom. II. Dub. 87. et seqq. Vide et infra Naziraeus.